In 1 kind zit meer creativiteit dan in 10 volwassenen

Eind maart deed de Hoge Kamer van Beroep uitspraak over het Europees patent op planten. Met deze uitspraak werd met name bevestigd dat eigenschappen die van nature in planten voorkomen te patenteren zijn.

Veredeling
Veredeling is dé tool om tot verbetering van plantenrassen te komen. De techniek om dit te doen is niet voldoende. Belangrijker is om de mogelijkheden tot verbetering te zien. Of je daadwerkelijk in staat bent om de trends waar te nemen. Luister je naar de problemen van producent en consument en heb je het lef om duurzaam samen te werken om verder te komen? Streef je naar een beter marktrendement voor alle ketenpartijen of zie je alleen het eigen belang?

Als eigenaar van een florerend veredelingsbedrijf kan ik met trots zeggen dat wij op deze manier tegen veredeling aan kijken. Onze meerwaarde zit in het feit dat we producten weten te maken waar ook de kweker en schaphouder een goede boterham aan kunnen verdienen. Nederland zit feitelijk vol met relatief kleine veredelingsbedrijven. Groei-juweeltjes met een waanzinnige drive en ondernemersgeest die zorgen voor lokale werkgelegenheid, die de economie draaiende houden en die aan de onderkant voorzien in stabiliteit van de maatschappij.

Dit doen deze veredelingsbedrijven door niet alleen hard, maar vooral ook slim te werken. Slim gebruikmaken van eigenschappen die de natuur ons te bieden heeft om vervolgens dit slim bij elkaar te brengen door het kruisen van die planteigenschappen. Eigenschappen die vrijelijk te verkrijgen zijn, dan wel door evolutie in de natuur gebakken zitten.

LEGO
In feite kan je de natuur vergelijken met een grote doos LEGO steentjes. Een doos vol vierkante, rechthoekige, ronde, korte en lange, maar ook gele, blauwe, groene en rode blokjes. Een haast onuitputtelijke bron die ons is gegeven. Door die LEGO steentjes op de juiste manier te stapelen of de juiste kleuren bij elkaar te brengen is men in Nederland al decennia lang in staat gebleken goede veredelingsproducten te maken. Hiervoor is creativiteit nodig. Om iets anders te bouwen met dezelfde bouwstenen.

De grondlegger van LEGO werkte ook slim, hij legde het ontwerp van zijn bouwstenen vast. Niet de vorm (vierkant, rechthoekig, rond) of de kleur (geel, groen, blauw). Nee, alleen de manier waarop de blokjes stevig en uniek op elkaar zijn vast te drukken. Hij wist, vormen en kleuren zijn niet te patenteren. Een patent gaat immers over een uitvinding en niet over een ontdekking.

Stel dat we de genen die in de natuur voorkomen nu eens vergelijken met de vorm of de kleur van de LEGO steentjes? Stel dat iedereen toegang heeft tot die genen, net als de LEGO steentjes. Komen we dan ook niet tot maximale creativiteit en als gevolg daarvan tot een uitstekend verdienmodel?

Toekomst?
Er dient in ieder geval voorkomen te worden dat enkele vormen uit die LEGO doos gehaald worden en alléén bij 1 specifieke speelgoedwinkel nog maar te koop zijn, oftewel: patenteren. Niet iedereen heeft namelijk voldoende cadeaugeld om naar die speelgoedwinkel te gaan. Dit geeft een enorme rem op onze creativiteit en daarmee een rem op innovatie, wat weer invloed heeft op de Nederlandse economie. Sterker nog, het is een directe bedreiging voor middel grote veredelingsbedrijven als de onze. Zeker als de strijd van blokjes gaat om de hoekstenen, de basiseigenschappen van bloemen en planten, waar onze bedrijfsvoering op leunt.

Het argument om wel te moeten patenteren, omdat de ontwikkelingskosten zo hoog zijn, die vlieger gaat niet op. De grondlegger van LEGO heeft voldoende bouwdozen en blokjes verkocht om zijn uitvinding terug betaald te krijgen. Hij heeft dus geen geld ontvangen voor de ontdékking van verschillende vormen en kleuren, maar wel door zijn creatieve ontwerpen mét die blokjes.

Creativiteit is de sterkste drijfveer van onze economie. Juist doordat bedrijven hierop afgerekend worden, moeten zij constant verbeteringen aanbrengen, innoveren. Als de Nederlandse tuinbouw ergens goed in is, dan is het wel de ontwikkeling van nieuwe rassen. Willen wij als Nederland hier de leidende rol in blijven houden dan kan dit alleen als we vrije beschikking hebben over alle bouwstenen!

Peter van de Pol

Directeur/Eigenaar Schoneveld Breeding

Categorie: BLOGS